Της Μαρίας Σταματάκη // *
Ένα μονοπάτι μακράς μαθητείας στην αυτοέκφραση
Η δημιουργική γραφή δεν είναι απλώς μία επίκτητη ικανότητα αποτύπωσης σκέψεων, είναι πρωτίστως ένα modus vivendi, πυροδοτώντας παράλληλα και τη δημιουργική ανάγνωση που υποστασιοποιεί τους προβληματισμούς μας, αναταράσσοντας τα ύδατα, όσα δηλαδή καθιζάνουν εντός μας, υποβαθμίζοντας εκτός από την ψυχική μας υγεία και τη σωματικότητά μας.
Η δημιουργική ανάγνωση με βάση τις Νευροεπιστήμες ενεργοποιεί τα εγκεφαλικά μας κύτταρα με τρόπο εφάμιλλο με εκείνο που θα βιώναμε, εάν ζούσαμε πραγματικά, τα γραφόμενα. Προσομοιώνει υπερατομικές εμπειρίες σε σωματικό επίπεδο. Αυτή η προσομοίωση, όταν αφορά στην καλλιτεχνική έκφραση και γραφή προκαλεί μία ζωτική μετατόπιση σε ένα παράπλευρο, πλην όμως κοντινό, μέρος, έναν ου-τόπο, όπου λαμβάνουν χώρα οι λογοτεχνικές αναπαραστάσεις. Όσα παθαίνουν οι ήρωες τα αναπαριστούμε σωματικά και ψυχικά εντός μας. Απότοκο αυτής της ενδόμυχης αναπαραστατικότητας είναι ο εμπλουτισμός των ψυχοσωματικών μας εμπειριών, που δύναται να εννοηθεί ως διαπλάτυνση, εμπλουτισμός της εμπειρίας μέσω της προσθήκης νέων εμπειριών που δεν ανήκουν στον αναγνώστη, αλλά σε ετέρους, στους χαρακτήρες που μελετά. Επιπρόσθετα, ο αναγνώστης μέσα στο ασφαλές πλαίσιο, όπως είναι αυτό της μυθοπλασίας απομακρύνεται από το στενό όριο της υποκειμενικότητάς του, αναπτύσσοντας ικανότητες ενσυναίσθησης και μεταγνώσης σε ψυχολογικό επίπεδο. Ωστόσο, η δραστικότητα των ψυχοσωματικών μηχανισμών αυτοβελτίωσης επαυξάνονται ιδίως μέσα σε πλαίσιο συλλογικό, όπου οι θέσεις της ομάδας δημιουργούν πεδία συμφωνίας ή ασυμφωνίας, τα οποία προκαλούν πρόσφορο έδαφος συλλογικής διαπραγμάτευσης επαυξάνοντας την αυτοσυνειδησία.
Από φιλοσοφικής άποψης, ο άνθρωπος κινητοποιείται, μετατοπίζεται ψυχολογικά και νοητικά έχοντας ως βάση το νευροαισθητηριακό δυναμικό του (Πλατωνική έξοδος του φιλοσοφικού νου από το σπήλαιο προς το φως) με αποτέλεσμα όχι απλά την αριστοτελική κάθαρση ως λύτρωση από ψυχοκτόνα πάθη, αλλά ως ανάταση υπό την έννοια της εποπτείας και μέριμνας του ατομικού και συλλογικού εαυτού. Εντούτοις, αυτή η εποπτεία εκκινεί ως πλήγμα της υποκειμενικότητας για ανάδυση του ετέρου (καλλιέργεια της ενσυναίσθησης). Ο εαυτός είναι η αφορμή αλλά ο έτερος είναι ο εν τέλει προορισμός (προσωπική εντελέχεια). Βουκέντρα Σωκρατική ή οίστρος είναι η Καλλιτεχνική Έμπνευση ως ένας καινός τρόπος πνοής που υποβοηθείται από την σύμ-πνοια. Η από κοινού δράση στο πλαίσιο θεραπευτικών αναγνώσεων – συγγραφών/μεταγραφών ενεργοποιεί τον ψυχισμό αλλά και τη σωματικότητά μας που στο πλαίσιο της καθημερινότητας υποβαθμίζεται ως δευτερεύουσα πηγή εκφραστικότητας.
Η ελευθέρωση των ψυχο-σωματικών αποθεμάτων μας ενεργοποιείται ιδίως μέσα σε επιλεγμένο σενάριο (που υπηρετεί συγκεκριμένη σκοποθεσία) με συνδυαστική χρήση της δημιουργικής γραφής και επιλεκτικά της δραματοθεραπείας, χοροθεραπείας, μουσικοθεραπείας, εικαστικών κ.ά. αφυπνίζοντας δυναμικές που αυτοπεριορίζονται λόγω του τρόπου ζωής/συνηθειών μας, οδηγώντας στα εξής αποτελέσματα: Ανάδυση του Προσώπου και Ανάδειξη της Προσωπικής του Φωνής. Με αυτό τον τρόπο οι δημιουργικές εκφραστικές τέχνες επαυξάνουν τα επίπεδα της αυτό/ετερο-αποδοχής μας, ενώ η Δημιουργική Γραφή καταλήγει ως εργαλείο μακράς μαθητείας να υπερασπίζεται κάθε φωνή που φιμώνεται, αποτελώντας εργαλείο ελευθέρωσης και επομένως ίασης και εξισορρόπησης σώματος και πνεύματος.
* Η Μαρία Σταματάκη είναι Φιλόλογος, Μ.Α. Creative Writing, εκπαιδευτικός και συγγραφέας με διακρίσεις σε λογοτεχνικούς διαγωνισμούς. Στο πεδίο των ενδιαφερόντων της ανήκουν οι θεματικές της Διδακτικής της Λογοτεχνίας, της Δημιουργικής Γραφής, της Βιβλιοθεραπείας, της Φιλοσοφικής Συμβουλευτικής και της Νευροαισθητικής.
The post Δημιουργική Γραφή & Θεραπεία: Δαμάζοντας τα θηρία με την πένα και το χαρτί. first appeared on Fractal.